Tijdens de workshops verdiepen scholieren zich op interactieve wijze in de Tweede Wereldoorlog, de Holocaust, het verzet en de onderduik. Zij schrijven brieven aan de geportretteerde kinderen uit de expositie, bouwen illegale radio’s die echt functioneren, maken verzetskranten op oude typemachines en vervalsen bonkaarten en stempels.
In 2019 en 2020 hebben verschillende scholen uit de Gooi en Vechtstreek gebruik gemaakt om aan workshops deel ter nemen, naast het bekijken van de expositie ‘Kinderen zoals jullie’.
Tijdens de workshops verdiepten scholieren zich vol overgave op interactieve wijze in de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog, de Holocaust, het verzet en de onderduik. Zij schreven brieven aan de geportretteerde kinderen uit de expositie, bouwden illegale radio’s die echt functioneerden, maakten verzetskranten op oude typemachines en ‘vervalsten’ bonkaarten en stempels.
In totaal ging het om 25 groepen met zo’n 600 leerlingen uit het basisonderwijs. In het gemeentehuis was in 2019 voor de workshops een aparte ruimte beschikbaar gesteld, begin 2020 waren er ruimtes ter beschikking gesteld in Muiden en Muiderberg en daarnaast diende ook de synagoge van Bussum als locatie voor de workshops.
In 2021 was de herdenking in besloten kring vanwege corona en alleen via livestream te volgen. Maar in 2022 was het weer met belangstellenden. Idem in 2023. En de workshops hebben door corona stilgelegen, maar die zijn dus in 2023 weer hervat.
Klik hier voor een compilatie van de resultaten
Video-impressie ( met dank aan Annet Betsalel en Nefesh producties )
Verzetswerk op reis
Bezoeken aan de synagoge
Het jaar 2023 begon opnieuw met een druk voorjaar waarin scholen uit de hele regio de Bussumse synagoge bezochten. Regelmatig barstte de Kromme Englaan uit zijn voegen door het aantal geparkeerde fietsen. We hebben het even teruggeteld: het waren er ruim duizend in amper twee maanden.
Samenwerking met de bibliotheken
In samenwerking met de bibliotheken in de regio Gooi en Vechtstreek hadden ruim dertig schoolklassen zich ingeschreven voor workshops, die gegeven worden door het Holocaust Comité Gooise Meren. Op deze manier wil het Comité scholieren van groep 7 en 8 van het basisonderwijs meer kennis bij brengen over de Tweede Wereldoorlog, en dan met name over de Jodenvervolging.
Ook gingen we gewapend met oude typemachines, een zwart-wit afdrukkende camera, met kopieën van bonkaarten en persoonsbewijzen op pad naar kleine schooltjes in Kortenhoef, Ankeveen en Muiderberg of geweldige culturele centra annex bibliotheken als het Huis van Eemnes (aanrader!).
Het (enigszins) leren indenken in de rauwste vorm van discriminatie begint met nadenken en discussiëren over een situatie die herkenbaar is: het kind dat gepest wordt. Wat doe jij? Pest je mee, ga je de confrontatie aan met de pestkoppen, kijk je de andere kant op of ga je naar de juf? Ben jij misschien wel een pestkop of word jijzelf gepest?
Succesvolle workshops
De workshops begonnen met het overdragen van relevante historische informatie, waarbij opviel dat er een enorm verschil is in kennis tussen de ene school en de andere en zelfs tussen de ene klas en de andere op dezelfde school. Vervolgens sloegen de kinderen aan het typen van verzetskranten, het schrijven en inspreken van een uitzending van Radio Oranje, en het maken van valse bonkaarten en persoonsbewijzen (‘Mag dat dan, juf?’ –‘Nee, maar soms moet het’). De resultaten waren geweldig, de reacties van de leerkrachten en de bibliotheekmedewerkers heel positief.
We stuurden een bericht gestuurd aan Eddo Verdoner, de Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding (NCAB,) over het succes van de workshops en het concept erachter. Naar aanleiding daarvan woonde hij een workshop bij in de bibliotheek van Naarden, hij was onder de indruk.
Na afloop van elke workshop kreeg ieder kind een exemplaar mee van het boek De Wereld van Max, over het Bussumse onderduikjongetje Max Veffer.
De inschrijving voor de workshops van volgend jaar is al begonnen…
Tekst Annet Betsalel, foto’s Stichting Holocaust Comité Gooise Meren